عوامل ژنتیکی
وراثت یکی از مهمترین عوامل در تعیین زمان سفیدی موها است. اگر پدر یا مادر یا افرادی از خانواده شما در سنین جوانی موهایشان سفید شده باشند، احتمالاً این ویژگی به شما نیز ارث رسیده است.
در ژنوتیپ هر فرد، ژنهایی وجود دارند که مسئول تولید مواد پیگمانتی (پرزوکملاژن) در موها هستند. تغییرات در این ژنها میتواند باعث سفیدی موها شود. برخی از این ژنها عوامل مثبتی را برای حفظ رنگ موها تنظیم میکنند، در حالی که دیگران ممکن است افزایش تولید مواد پرزوکملاژن را مهار کنند.
ارتباط با سن: برخی افراد به دلیل ژنتیکی نیز ممکن است موهای سفید را در سنین جوانی زودتر از دیگران تجربه کنند. این امر به چگونگی تنظیم ژنهای مرتبط با رنگ مو توسط سیستم ایمنی بدن و عوامل دیگر بستگی دارد.
تغییرات در ژنها در طول عمر: تحقیقات نشان دادهاند که تغییرات در ژنهای مرتبط با رنگ موها نه تنها در زمان ظاهر شدن موهای سفید در سنین جوانی نقش دارند بلکه در طول عمر هم ادامه دارند. این تغییرات میتوانند باعث ظاهر شدن موهای سفید در سنین مختلفی شوند.
عوامل محیطی
سفیدی مو در جوانی تحت تأثیر عوامل محیطی نیز قرار میگیرد. عوامل محیطی میتوانند فرآیند سفیدی موها را تسریع کنند یا تأثیر منفی بر رنگ موها داشته باشند. در ادامه به برخی از عوامل محیطی تأثیرگذار در سفیدی مو در جوانی اشاره میکنم:
تعرض به اشعه ماورای بنفش (UV): تعرض به اشعه ماورای بنفش از تابش نور خورشید میتواند به مرور زمان باعث خرابی موها و کاهش مواد پرزوکملاژنی در موها شود. این خرابی میتواند سفیدی موها را تسریع کند.
آلودگی هوا
تاثیر آلودگی هوا بر سفیدی زودرس موها یک موضوع پژوهشی است که همچنان به مطالعه و تحقیقات بیشتر نیاز دارد، اما برخی تحقیقات نشان دادهاند که آلودگی هوا ممکن است به سفیدی زودرس موها تأثیر بگذارد. در ادامه، اثرات آلودگی هوا بر سفیدی موها و مکانیسمهای ممکن آن را بررسی میکنیم:
1. تولید رادیکالهای آزاد: آلودگی هوا شامل ذرات معلق مانند ذرات ریزمعلق (PM2.5) و مواد شیمیایی زیادی میشود. این مواد میتوانند در تولید رادیکالهای آزاد در بدن تأثیرگذار باشند. رادیکالهای آزاد از خوردن مواد غذایی و همچنین از تابش UV ناشی از نور خورشید تولید میشوند که میتوانند به خرابی مواد پرزوکملاژنی در موها و در نتیجه سفیدی موها منجر شوند.
2. آسیب اکسیداتیو: ذرات آلودگی هوا میتوانند به وسیله فعالیتهای اکسیداتیو، مانند اکسیداسیون لیپیدها و پروتئینها، به سلولهای بدن آسیب برسانند. این آسیب اکسیداتیو ممکن است به موها نیز اثر بگذارد و سفیدی آنها را تسریع کند.
3. کاهش عرضه مواد مغذی: آلودگی هوا ممکن است منجر به کاهش عرضه مواد مغذی به موها شود. موادی مانند آهن، فولیک اسید، و ویتامین B12 برای سلامتی موها حیاتی هستند. کاهش عرضه این مواد مغذی ممکن است به ضعف موها و سفیدی زودرس آنها منجر شود.
4. استرس اکسیداتیو مو: آلودگی هوا ممکن است باعث استرس اکسیداتیو در موها شود. این استرس میتواند باعث کاهش مواد پرزوکملاژنی در موها شده و به سفیدی آنها منجر شود.
تاکنون، مطالعات محدودی انجام شده است که اثر آلودگی هوا بر سفیدی موها را بررسی کردهاند و نیاز به تحقیقات بیشتر در این زمینه وجود دارد. با این حال، از آنجایی که آلودگی هوا معمولاً به سلامت عمومی بدن آسیب میزند، پیشنهاد میشود که افراد برای کاهش تعرض به آلودگی هوا و محافظت از سلامت موهای خود از روشهایی مانند استفاده از ماسکهای تنفسی در شرایط آلوده و مراقبت مناسب از موها استفاده کنند.
استرس و فشار
استرس میتواند به عنوان یک عامل موثر در فرآیند سفیدی موها در سنین جوانی عمل کند. استرس یک واکنش فیزیولوژیک و شناختی به فشارهای ناشی از موقعیتها و وقوعات مختلف است که میتواند به عوامل زیادی از جمله سفیدی موها منجر شود. در ادامه به تأثیر استرس بر سفیدی موها و مکانیسمهای ممکن آن پرداخته میشود:
- اکسیداسیون: استرس میتواند باعث افزایش تولید رادیکالهای آزاد در بدن شود. این رادیکالها مواد پرزوکملاژنی در موها را تخریب میکنند و به عملکرد سلولهای مویی آسیب میزنند. این تخریب میتواند به سفیدی موها منجر شود.
- اختلال در تولید ملانین: استرس ممکن است باعث اختلال در فعالیت سلولهای مویی شود و به تولید ملانین که مواد پرزوکملاژنی اصلی در موها هستند، اختلال برساند. این اختلال میتواند به سفیدی موها در جوانی منجر شود.
- کاهش عرضه مواد مغذی: استرس ممکن است منجر به تغییرات در سیستم گوارشی و میزان عرضه مواد مغذی به موها شود. کمبود موادی مانند ویتامین B12، فولیک اسید، و آهن میتواند به ضعف موها و سفیدی آنها منجر شود.
- تأثیر بر سیکل مویی: استرس میتواند سیکل مویی را تحت تأثیر قرار دهد و باعث ایجاد نواحی از موهای سفید شود. این تغییرات ممکن است باعث سفیدی موها در سنین جوانی شود.
- تنظیم ژنتیکی: استرس ممکن است بر تنظیم ژنتیکی مرتبط با رنگ مو تأثیر بگذارد و باعث افزایش تولید مواد پرزوکملاژنی شود.
تغذیه نامناسب
تغذیه نامناسب میتواند در سفید شدن موها در سن جوانی تأثیر گذار باشد . غذاهایی که میخوریم میتوانند به سلامت عمومی موها و تولید مواد پرزوکملاژنی مورد نیاز برای حفظ رنگ موها اهمیت داشته باشند.
- کمبود مواد مغذی: موادی مانند ویتامین B12، فولیک اسید و آهن برای سلامت موها حیاتی هستند. کمبود هر یک از این مواد مغذی میتواند به ضعف موها و به تالیف سفیدی موها منجر شود.
- کمبود پروتئین: پروتئینها برای تولید کلاژن و کراتین، دو ماده مهم در موها، ضروری هستند. کمبود پروتئین میتواند به ضعف موها و کاهش مواد پرزوکملاژنی در موها منجر شود.
- افزایش مصرف آنتیاکسیدانها: آنتیاکسیدانها میتوانند در مقابله با اکسیداسیون و تخریب مواد پرزوکملاژنی در موها مؤثر باشند. تغذیه بالا از مواد آنتیاکسیدانی مانند ویتامین C و ویتامین E میتواند به حفظ رنگ موها کمک کند.
- مصرف بیش از حد مواد شیمیایی: مصرف مواد شیمیایی در محصولات مویی میتواند به مواد پرزوکملاژنی در موها آسیب بزند و به سفیدی آنها منجر شود.
- مواد مخرب: مصرف مواد مخرب مانند الکل و دخانیات سلامت موههای شما را به خطر میاندازد سفیدی مو یکی از مواردی است که مو را تهدید میکند.
- تأثیر مواد محیطی: مواد غذایی که ممکن است مواد شیمیایی و آلودگی هوا را به طور مستقیم یا غیرمستقیم در بر بگیرند، میتوانند به ضرر موها و به تالیف سفیدی موها منجر شوند
بیماریها و شرایط پزشکی
بعضی بیماریها و شرایط پزشکی نیز ممکن است به سفیدی موها در سن جوانی مرتبط باشند. برخی از این بیماریها شامل نقص آهن، بیماریهای تیروئید و آلوپسیا (افتادگی موها) میشوند.
استفاده از تراپیها چون پروتئین تراپی ویتامینه میتواند به تغذیه موهای شما کمک کند از پیر شدن موهایتان جلو گیری کند